Giới thiệu sách dưới cờ ( Thứ 2, ngày 4.10.2010)
THĂNG LONG – HÀ NỘI NGHÌN NĂM (1010 -2010)
1OO câu hỏi - đáp Thăng Long – Hà Nội 1000 năm tuổi
Trải qua hàng nghìn năm lịch sử, từ khi Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư về thành Đại La đặt tên là Thăng Long, Hà Nội đã gắn với nhiều tên gọi khác nhau: Thăng Long- Đông Đô- Đông Quan- Đông Kinh- Bắc Thành- Hà Nội. Và cái tên Hà Nội thân thương của chúng ta được xuất hiện vào năm 1831 dưới triều vua Minh Mạng. Trải qua biết bao biến cố thăng trầm, Thăng Long xưa, Hà Nội nay đã hội tụ và đúc kết những tinh hoa truyền thống quý báu nhất của dân tộc Việt Nam.
Thăng Long -Hà Nội là một vùng đất “địa linh- nhân kiệt” có bề dày lịch sử- văn hóa lâu đời, là nơi “ trung tâm bờ cõi” nơi có bề dày chiến công oanh liệt vào bậc nhất trong lịch sử thế giới; lại là nơi “ lắng hồn núi sông ngàn năm”, nơi “ khéo tay, hay nghề, đất lề Kẻ Chợ”, là nơi có “ người Tràng An thanh lịch”;...là mảnh đất “địa linh” với nhiều danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử nổi tiếng…
Đối với những ai đã từng đến Hà Nội hay chưa một lần đến Hà Nội nhưng có lẻ tâm hồn người Hà Nội, những di tích lịch sử- văn hóa Thăng Long - Hà Nội cũng được đọng lại trong tâm khảm của mỗi người qua từng trang sách quý. Tuy nhiên, chúng ta còn rất nhiều điều muốn hiểu hơn về Thăng Long – Hà Nội - trái tim của Tổ quốc để thêm yêu quý và tự hào về lịch sử - văn hóa của dân tộc, nhất là trong dịp Đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà Nội” này. Do đó, hôm nay Thư viện xin trân trọng kính giới thiệu đến quý thầy cô cùng tất cả các em học sinh cuốn sách “Thăng Long – Hà Nội nghìn năm (1010-2010)” do nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam
Cuốn sách “Thăng Long - Hà Nội 1000 năm” của tác giả Nguyễn Xuân Lạc tuy nhỏ gọn nhưng có giá trị lớn về giáo dục truyền thống lịch sử cho các thế hệ thanh niên, học sinh hôm nay và mãi mãi mai sau. Sách chỉ dày 240 trang nhưng bao gồm 10 chương với 100 câu hỏi đáp về Thăng Long- Hà Nội, đề cập đến những vấn đề cơ bản và chủ yếu nhất của Thủ đô nước ta qua 1000 năm lịch sử.
Với lối viết hỏi – đáp ngắn gọn dễ hiểu, dễ nhớ giúp chúng ta khái quát về lịch sử Thủ đô Hà Nội một cách nhanh chóng và chính xác. Chẳng hạn, chỉ cần mở ra trang 19 và trang 21 của cuốn sách, chúng ta sẽ có được câu hỏi- đáp về sự kiện dời đô của Lý Công Uẩn mà không tốn nhiều thời gian tìm hiểu. Ở trang 19 sách có hỏi: “ Ai là người quyết định dời đô về Thăng Long? Ý nghĩa của việc dời đô đó như thế nào, được thể hiện bằng văn bản lịch sử nào?”. Trả lời: Người quyết định dời đô về đất Thăng Long là Lý Công Uẩn, tức Lý Thái Tổ, người sáng lập vương triều Lý…Sau khi lên ngôi hoàng đế, Lý Công Uẩn đã có một quyết định quan trọng: dời đô từ Hoa Lư ra Thăng Long. Vì sao phải dời đô, ý nghĩa của việc dời đô như thế nào? Hoa Lư là kinh đô của nước ta dưới thời Đinh- Lê từ năm 968, là một đô thành mang nặng ý nghĩa quân sự- phòng thủ, thế đất chật hẹp, ẩm thấp, khó phát triển. Đến đầu thế kỷ thứ XI, sau gần 100 xây dựng nền tự chủ, thế và lực nước ta đã khác, kinh đô Hoa Lư không còn phù hợp nữa. Nền thống nhất quốc gia được củng cố, chính quyền trung ương được tăng cường. Và thành Đại La đã lọt vào tầm ngắm của đôi mắt nhìn xa trông rộng của Lý Công Uẩn. Tất cả được thể hiện trong văn bản Chiếu dời đô do chính tay Lý Công Uẩn viết vào đầu năm 1010…
Hay trang 21, sách có hỏi “Vì sao khi đến Đại La, Lý Công Uẩn lại đổi tên thành Thăng Long?
Trả lời: …Năm 1010 khi việc dời đô được tiến hành, lúc đoàn thuyền ngự của nhà vua cập bến thành Đại La, bỗng có rồng vàng hiện lên ở thuyền ngự, nhân đó nhà vua quyết định đổi tên thành Đại La là thành Thăng Long…Thăng Long là rồng bay, thể hiện khát vọng và ý chí vươn lên mạnh mẽ của dân tộc đồng thời cũng gợi lên ý niệm thiêng liêng về sự tích con Rồng, cháu Tiên của người Việt Nam ta….”
Và ở trang 106 của chương IV có hỏi “Hồ Gươm ở vị trí nào của Thăng Long- Hà Nội? Vì sao lại có tên gọi đó?”
Trả lời: “…Hồ Gươm nằm ở vị trí trung tâm của Thăng Long – Hà Nội, ở đó có Ủy ban nhân dân thành phố, có Bưu điện Trung tâm, có phố Tràng Tiền,…Tên gọi Hồ Gươm có nguồn gốc từ một sự kiện lịch sử đã được huyền thoại hoá. Sau mười năm kháng chiến chống Minh thắng lợi, một hôm Lê Lợi cùng triều thần đi thuyền dạo chơi trên hồ Thuỷ Quân, bỗng có con rùa Vàng xuất hiện xin đức vua trả lại gươm thần cho Long Vương. Nhà vua thấy thanh gươm động đậy bên hông liền rút gươm ném về phía rùa. Rùa Vàng ngậm ngay thanh gươm và lặn xuống đáy hồ. Vì thế Hồ được gọi là Hồ Hoàn Kiếm hay còn gọi là Hồ Gươm...
Và còn 97 câu hỏi-đáp rất hay rất bổ ích về địa linh, nhân kiệt, di tích lịch sử và những chiến công vang dội trên đất Thăng Long- Hà Nội trong trang sách nhỏ này nhưng thời gian không cho phép để trình bày ra đây. Hy vọng rằng, với 97 câu hỏi – đáp còn lại sẽ đón chờ tất cả các em học sinh, quý thầy cô, cùng tất cả quý độc giả - những ai yêu mến Thăng Long – Hà Nội qua 1000 năm tuổi.
Kính thưa quý thầy cô cùng tất cả các em học sinh thân mến!
Chắt chắn rằng, qua 100 câu hỏi- đáp về Thăng Long – Hà Nội của tác giả Nguyễn Xuân Lạc, cuốn sách sẽ mang đến cho chúng ta kiến thức phong phú về lịch sử Thăng Long xưa, Hà Nội nay mà không tốn nhiều công sức và thời gian nghiên cứu, nó giúp chúng ta tích lũy vốn kiến thức lịch sử vô cùng quý báu về Thăng Long – Hà Nội mà ông cha ta đã xây dựng và trường tồn qua một nghìn năm lịch sử.
Xin trân trọng kính giới thiệu!
Cán bộ TV: Trịnh Thị Thủy
